فردای اقتصاد - یونیکورن ترکیه‌ای «گتیر» - یک استارتاپ فعال در زمینه تحویل سریع کالاهای سوپرمارکتی و غذا - به دنبال کاهش هزینه‌ها برای ادامه فعالیت جهانی است.
استارتاپ گتیر یکی از معدود استارتاپ‌های منطقه است که در چندین بازار جهانی از جمله در اروپا و آمریکا مشغول فعالیت است اما مانند بسیاری از استارتاپ‌های مشابه در دوران بعد از پاندمی کرونا با کاهش فروش مواجه شده است.
صنعتی که گتیر در آن فعالیت دارد Quick commerce یا تجارت سریع نامیده می‌شود که شامل تحویل انواع کالاهای سوپرمارکتی و غذا می‌شود.
گتیر که مقر اصلی آن در استانبول قرار دارد، اعلام کرده ۱۰ درصد از کارکنانش در سراسر جهان را اخراج می‌کند که بالغ بر ۲۵۰۰ نفر است. به رغم اخراج این کارکنان، گتیر اعلام کرده به فعالیت خود در تمام پنج بازار فعلی ادامه خواهد داد.
در حال حاضر تمامی بازیگران تحویل سفارش کالا و غذا به دنبال کاهش هزینه‌های خود و افزایش مسیر سودآوری هستند.
گتیر که در ماه مارس ۲۰۲۲ بالغ بر ۱۱.۸ میلیارد دلار ارزش گذاری شده بود طی امسال از حضور در چند بازار از جمله فرانسه، ایتالیا، پرتغال واسپانیا عقب کشیده است. ارزش فعلی این استارتاپ بالغ بر ۶.۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
ناظم سالور بنیانگذار گتیر در جلسه عمومی یک ماه قبل خود با کارکنانش گفته بود این استارتاپ تنها در بازار ترکیه سودده است. این شرکت به جز ترکیه در آمریکا، بریتانیا، هلند و آلمان همچنان فعالیت دارد.
مهمترین سرمایه‌گذار گتیر صندوق سرمایه‌گذاریه مبادله ابوظبی است و اعلام کرده به حمایت مالی از گتیر ادامه خواهد داد.
گتیر در کنار ترندیول دو استارتاپ ترکیه‌ای به شمار می‌روند و رشد آنها به کمک سرمایه‌گذاری خارجی در دوران کرونا رخ داد.
این دو استارتاپ در حالی رشد کرده و بازار خود را از ترکیه هم به بیرون گسترش داده‌اند که اقتصاد ترکیه در سالهای اخیر با چالش‌های فراوانی از جمله تورم بالا روبه رو بوده است.
ترندیول که فعال در بازار تجارت الکترونیکی است عمدتا با سرمایه گذاری شرقی‌ها ( به خصوص شرکت علی بابا ) شکل گرفته و گتیر با سبک سیلیکون ولی و بهره‌گیری از سرمایه‌گذاران غربی ( شرکتهایی چون سکویا کپیتال ) شکل گرفته است.
مدل رشد استارتاپ گتیر بر اساس یک سبک رشد مرسوم به نام رشد برق آسا ( (blitzscale) انجام شده که بر اساس این ایده به استارت‌آپ‌ها توصیه می‌شود «اول رشد کن بعد به درآمد بیندیش».
پیش‌برد چنین ایده‌ای نیازمند سرمایه اولیه زیادی است و از این رو گتیر به کمک چنین سرمایه‌ای از سال ۲۰۱۵ با رشد سریع خود توانست وارد بازارهای مختلف شود. کاری که گتیر انجام می‌دهد در صنعت بسیار نوپای تحویل سریع کالاهای سوپرمارکتی (Quick Commerce) است. بازیگران این عرصه در کمتر از ۱۰ دقیقه کالاهای سوپرمارکتی را به خریداران آنلاین تحویل می‌دهند.
گتیر در حالی توانسته در خود ترکیه به سودآوری برسد که در شهر استانبول - مقر اصلی این شرکت - فروشگاه‌های متعدد خواربار در محله‌ها وجود دارد و بسیاری از مردم شهر در کمتر از ۱۰ دقیقه به یک مغازه سوپرمارکتی دسترسی دارند. از این رو حتی در ابتدای کار دوستان ناظم سالور باور نداشتند که این شرکت بتواند در این عرصه مزیتی کسب کند.
اما استراتژی‌های مارکتینگ مانند ارایه تخفیف‌های متعدد مانند قلابی مشتریان را به سمت این استارتاپ کشاند.
ناظم سالور قبلا به اکونومیست گفته بود که در نهایت هدف این استارتاپ ورود به بازار سرمایه آمریکاست. سالور گفته بود «اگر شما یک فعال استارت‌آپی باشید می‌خواهید در جایی موفق شوید که استارت‌آپ‌های بزرگ آنجا هستند.»
صنعت Quick commerce در بحبوحه کرونا بسیار رشد کرد و شرکتهای فعال در آن در آن زمان بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار جذب سرمایه داشتند.
اما بعد از پاندمی بازیگران این صنعت در کنار بازیگران صنعت تحویل غذا مانند Deliveroo و Delivery Hero با افت سرمایه‌گذاری و چالش در رشد مواجه شده‌اند.
تبادل نظر